Van duinwater tot drinkwater: de geboorte van de Amsterdamse Waterleiding Duinen.
In de 19e eeuw was schoon drinkwater in Amsterdam allesbehalve vanzelfsprekend. Het grachtenwater was vervuild, en epidemieën als cholera en tyfus waren een groot gevaar. De oplossing kwam uit een onverwachte hoek: de duinen van Kennemerland.
Het was Jacob van Lennep, schrijver, politicus en visionair, die aan de basis stond van een revolutionair plan. Hij was ervan overtuigd dat het schone duinwater uit de regio Aerdenhout en Vogelenzang de sleutel was tot een gezonder Amsterdam. In 1853 werd zijn idee werkelijkheid met de oprichting van de Amsterdamse Duinwater-Maatschappij. Via een ingenieus stelsel van duinwaterwinning, reservoirs en leidingen werd voor het eerst grootschalig schoon drinkwater naar de stad gebracht.
Om dit systeem te laten werken, werden in de duinen pompstations gebouwd, waarvan de historische gebouwen in Aerdenhout en Vogelenzang nog altijd herinneren aan deze pioniersperiode. Deze imposante bakstenen gebouwen, met hun industriële charme, pompten generaties lang duinwater richting de hoofdstad. Ze vormden de ruggengraat van een watersysteem dat nog steeds een cruciale rol speelt in de drinkwatervoorziening.
De duinen voorzagen vroeger duizenden Amsterdammers van schoon drinkwater. Nu staan diezelfde duinen onder druk. Hoe denkt u dat we de balans kunnen bewaren tussen natuurbehoud, woonwensen en watervoorziening?
Gerelateerde Nieuwsberichten
De Kroft: Een onverwachte sprong om de makelaar bij de les te houden.
27-11-2025 —
De Kroft ligt precies op de overgang van het Oosterduin naar het strandvlak. Aan de Oostzijde daalt het terrein, waardoor de kelder aan de straatzijde ineens onderhuis wordt. Smits zag deze complexe ligging niet als beperking, maar als kans. Hij ontwierp niet alleen de gevels en vormen, maar ook het interieur én de volledige tuin. Van lambriseringen tot zichtlijnen in het groen: alles is één totaalcompositie, zoals alleen de vroege twintigste eeuw dat durfde.
Ezeltjes, Landauers, Calèches en Vicotria’s…
20-11-2025 —
Aan de Zomerzorgerlaan in Bloemendaal staat een gebouw, dat meer vertelt dan zijn rustige gevel doet vermoeden. In 1901 verrees hier de nieuwe stalhouderij van de gebroeders Böttger, ontworpen door W.P. Nederkoorn. Een bescheiden pand, maar gebouwd op een fundament van familietradities die teruggaan tot Johannes Godfried Böttger, die al in 1817 vanuit Zierikzee naar Bloemendaal trok. Generaties lang verzorgden de Böttgers vervoer voor het dorp en de buitenplaatsen: paarden, ezels, karren en later de eerste koetsdiensten. De stalhouderij werd een vertrouwd ankerpunt in het dorpsritme, waar bedrijvigheid en dienstbaarheid hand in hand gingen.
Teylers Museum: kunst en wetenschap onder één dak.
5-11-2025 —


