English
Nederlands
Van duinwater tot drinkwater: de geboorte van de Amsterdamse Waterleiding Duinen.
In de 19e eeuw was schoon drinkwater in Amsterdam allesbehalve vanzelfsprekend. Het grachtenwater was vervuild, en epidemieën als cholera en tyfus waren een groot gevaar. De oplossing kwam uit een onverwachte hoek: de duinen van Kennemerland.
Het was Jacob van Lennep, schrijver, politicus en visionair, die aan de basis stond van een revolutionair plan. Hij was ervan overtuigd dat het schone duinwater uit de regio Aerdenhout en Vogelenzang de sleutel was tot een gezonder Amsterdam. In 1853 werd zijn idee werkelijkheid met de oprichting van de Amsterdamse Duinwater-Maatschappij. Via een ingenieus stelsel van duinwaterwinning, reservoirs en leidingen werd voor het eerst grootschalig schoon drinkwater naar de stad gebracht.
Om dit systeem te laten werken, werden in de duinen pompstations gebouwd, waarvan de historische gebouwen in Aerdenhout en Vogelenzang nog altijd herinneren aan deze pioniersperiode. Deze imposante bakstenen gebouwen, met hun industriële charme, pompten generaties lang duinwater richting de hoofdstad. Ze vormden de ruggengraat van een watersysteem dat nog steeds een cruciale rol speelt in de drinkwatervoorziening.
De duinen voorzagen vroeger duizenden Amsterdammers van schoon drinkwater. Nu staan diezelfde duinen onder druk. Hoe denkt u dat we de balans kunnen bewaren tussen natuurbehoud, woonwensen en watervoorziening?
Gerelateerde Nieuwsberichten
Duin en Daal: wonen in een ontwerp van Springer.
15-10-2025 —
Aan de Westzijde van Bloemendaal ligt tegen het Kopje een plan dat begrensd wordt door de Hoge Duin en Daalseweg, de Brederodelaan en de Bloemendaalseweg. Duin en Daal ontstaan onder de pen van landschapsarchitect Leonard Anthony Springer (1855–1940). Springer was een meester in het combineren van natuur en bebouwing. Hij ontwierp niet met de liniaal, maar met het oog van een schilder: slingerende lanen, zichtlijnen, die onverwachte vergezichten openen en een ritme van groen, dat de huizen omarmt.
Je rijdt er van óf naar Mokum wekelijks langs. Soort Anton Pieck-creatie in de Efteling, maar wat is het?
26-9-2025 —
Het is de Amsterdamse Poort, de enige overgebleven stadspoort van Haarlem, gebouwd rond 1355. Ooit was dit dé doorgang naar Amsterdam, waar kooplieden, pelgrims en soldaten de stad verlieten of binnenkwamen. Wat nu pittoresk oogt, was ooit een stevig stuk stadsmuur met een strategische functie, beschermen wat binnen is én controleren wat van buiten komt.
Dreefzicht: van herensociëteit tot uitzonderlijk buitenshuis eten.
18-9-2025 —
Wie Haarlem kent, kent het monumentale Dreefzicht aan de Dreef, gebouwd in 1840 in de Haarlemmerhout. De Haarlemse rederijkerskamer Trou moet Blycken had het paviljoen als hun buitensociëteit, waar het leven gevierd en besproken werd in rook en rumoer. Later zwaaide Van der Valk er de scepter, met schnitzels en zalen waar de grandeur van weleer een tikje uit het zicht raakte.