De geest van Landgoed Elswout

De geest van Landgoed Elswout

Landgoed Elswout is een uniek verhaal, dat start in 1633 onder Carel Jansz.du Moulin en later door Gabriel Mercelis werd voltooid die het zijn naam Elswout (Els’woud’) gaf. Hij liet o.a. de Marcellisvaart graven om zand af te voeren waarmee de aanleg van de buitenplaats financieel werd ondersteund. De invloedrijke familie Borski versterkten hun maatschappelijke positie via investeringen in het landhuis en het landschapspark, dat een voorbeeld wordt van klassieke buitenplaatscultuur. De omliggende waterpartijen, de slingerpaden en zichtassen tonen de ambitie om grandeur, functionaliteit en natuurbeleving samen te brengen, een aanpak waarin Elswout zich duidelijk onderscheidt van andere buitenplaatsen.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt het landhuis gevorderd door de Duitse bezetter en voorzien van een nooddak. Na de bevrijding doet het enige tijd dienst als middelbare meisjes school het Jac. P. Thijsse Lyceum. Wat ooit een symbool van rijkdom en esthetiek was, raakt in de zeventiger jaren in verval en staat jarenlang leeg. Edoch de geest van Elswout, vorstelijk wonen, groen denken en groots dromen, blijkt hardnekkiger dan de tijd.

In de 21e eeuw, 143 jaar na de eerste steenlegging, wordt Elswout door de huidige eigenaar-restaurateur Luigi Prins met visie en durf op fenomenale wijze afgebouwd, met gebruikmaking van de opgespoorde originele bouwtekeningen. Het resultaat is een Italiaans aandoend Palazzo met het marmeren atrium als schitterend kroonstuk. Vandaag de dag doet het gebouw dienst als hoofdkantoor van Cobraspen. Zo bewijst Elswout dat erfgoed pas echt tot leven komt wanneer verleden, visie en eigentijds gebruik samenkomen, precies wat een makelaar herkent in een huis met een ziel.

Credits: Floor Zijdenbos-Jansen

 

Gerelateerde Nieuwsberichten

Kraantje Lek: waar duinzand, dorst en kinderverhalen samenkomen.

Kraantje Lek: waar duinzand, dorst en kinderverhalen samenkomen.

Kraantje Lek, gelegen aan de voet van de Blinkert, kent een geschiedenis die teruggaat tot de tijd van Napoleon. Rond 1811 bivakkeerden hier Franse troepen in het duin, met zicht op het strategisch gelegen pad naar Zandvoort, Haarlem en de Haarlemmermeer.  De plek dankt haar naam aan een lekkende kraan met vers duinwater, tegenover de beroemde ‘Holle Boom’ volgens overlevering de geboorteplaats van kindertjes tot schrik én vermaak van generaties Haarlemse kleuters.

Klein Bentveld: erfgoed met een eigen koers

Klein Bentveld: erfgoed met een eigen koers

Wie Landgoed Klein Bentveld zegt, zegt visie in baksteen. Rond 1923 liet G. van Tienhoven hier een Buitenplaats bouwen naar ontwerp van Andries de Maaker, met een parkplan van Leonard Springer. Over het terrein liep ooit een Vinkenbaan waar de families Van Lennep en Enschedé jaagden op zondag, toen nog mét hoed, zónder vergunningsplicht. Dit was wonen als buitenmens met stand, smaak en een geweer in de kast.

Een zelfvoorzienend landgoed.

Een zelfvoorzienend landgoed.

Lang voordat de term ‘off-grid’ hip werd, bestonden er in Kennemerland al buitenplaatsen die volledig in hun eigen onderhoud voorzagen. Eén daarvan was de voorloper van het huidige Klein Bentveld: een zelfvoorzienend landgoed met moestuin, boomgaard, waterput, kippenhokken en zelfs een eigen bakhuis. Alles wat nodig was voor een comfortabel bestaan, werd ter plekke verbouwd, geoogst, gemolken of gebakken.